WRV - tijdschriftartikel.
Om terug te
keren naar het verwijzend menu deze pagina afsluiten.
MET
TWEE
MATEN METEN? - Deel 1
|
Eenheid |
Verdeling |
Waarde |
Toelichting |
| aam |
= 4 ankers |
155,2 liter |
inhoudsmaat voor wijn |
| achtel |
|
12,5 liter (1/8 hl) |
inhoudsmaat bier,cognac |
| acre |
aren |
50 (F) - 40,5 (E) are |
opp. maat Frankr. 50 are, Eng. 40,5 are |
| ampere |
metriek |
|
eenheid van stroomsterkte |
| angstrom |
|
0,1 nanometer |
eenheid kleine golflengten (licht) |
| anker |
|
38,8 liter of 50 kg |
inhoud 38,8 l, of inhoud v.e. fust = 50 kg |
| are |
centiare |
100 m² |
vlaktemaat |
| arm |
|
1,62 m |
oude lengtemaat |
| as |
12 cent |
geldwaarde - 4 gram |
Romeins muntstukje (12 cent) : gewicht 4 gram |
| atmosfeer |
|
1,033 kg/cm² |
eenheid luchtdruk (spanning) |
| baal |
5000 vel |
5000 x 15 blad. (A4) |
papiermaat |
| bantamgewicht |
|
52 tot 53,5 kg |
boksersgewicht |
| bar |
metriek |
1 dyne/cm² - = atm. |
eenheid van druk. ( meteorologie: 1 bar = 1 atm ) |
| barrel |
36 of 42 gallons |
163,5 of 159 liter |
inhoud: 36 Engelse gallon of 42 Amer. gallon |
| baud |
|
|
eenheid transmissiesnelheid communicatie |
| becquerel |
metriek |
|
eenheid intensiteit van radioactiviteit |
| bel |
metriek |
|
eenheid geluidssterkte |
| boek |
25 (soms 24) vel |
25(24) x 16 A4 - blad |
papiermaat (25 in elkaar geslagen vellen) |
| BRT |
|
|
Bruto registerton (scheepvaart) |
| bunder |
roeden - morgen |
100 roede = 1 ha. |
vlaktemaat: 1 hectare (vroeger 1,5 morgen) |
| bushel |
|
36,4l. of 34,24l. |
inhoudsmaat droog (koren) Eng./Amer. |
| calorie |
metriek |
|
warmte-eenheid, eenheid voedingswaarde |
| candela |
|
|
oude eenheid van lichtsterkte = kaars |
| carcel(s) |
9,5 candela |
9,5 kaars |
oude eenheid lichtsterkte |
| cash |
|
37,5 milligram |
oude Chinese gewichtsmaat |
| celsius |
graden |
|
eenh. temp. (vriespunt = 0, kookpunt = 100) |
| centenaar |
|
100 kg. |
gewicht (Romeins) |
| centi-- |
|
|
honderste deel van eenheid |
| central |
|
100 Eng. ponden |
Eng. gewicht 100 pound |
| centweight |
|
100 kg. = centenaar |
Eng./Amer. = 1 quintaal = 51 kg. |
| cheng |
|
|
Chinese inhoudsmaat |
| chenica |
|
1,52 liter |
Perzische inhoudsmaat |
| cho |
|
2,75 hectare |
Jap. vlaktemaat 2,75 |
| chow |
|
|
maateenheid voor parels |
| conge |
|
3 liter |
Romeinse inhoudsmaat |
| coulomb |
|
|
eenheid van elektrische energie |
| cubit |
|
46 cm. |
Eng. lengtemaat |
| curie |
metriek |
|
eenheid van radio-activiteit |
| deadweight |
|
1016 kg |
Engels ton |
| deca-- |
|
|
10 maal de eenheid |
| deci-- |
|
|
tiende deel van de eenheid |
| denier |
|
|
gewichtseenheid voor garens (vezels) |
| depa |
|
1,83 meter |
Javaanse lengtemaat |
| drachme |
60 grein |
3,9 gram |
medicinaal gewicht |
| duim |
|
ong 2,5 cm |
lengte verschillend per land ( Eng. inch: " ) |
| dyne |
metriek |
|
eenheid van kracht |
| efa |
|
|
in bijbel vermelde inhoudsmaat: 36 liter |
| el |
|
69 cm |
oude lengtemaat |
| erg |
metriek |
|
eenheid van energie |
| etalon |
|
|
bij ijken gebruikte standaardmaat |
| fahrenheit |
|
|
thermometer schaal (180 graden) |
| farad |
metriek |
|
eenheid elektrische lading (capaciteit) |
| fles |
|
34,5 kg |
gewicht van kwik |
| flux |
metriek |
|
eenheid stroomdichtheid |
| foot |
12 inches |
30,5 centimeter |
Eng. lengtemaat: voet |
| fot |
metriek |
|
eenheid verlichtingssterkte |
| furlong |
|
201 meter |
Eng. lengtemaat = 1/8 mile (1609 m.) |
| gallon |
|
4,54 - 4,4 liter |
Eng./Amer. inh. maat (Eng; 4,54 l. , Am; 4,4 l.) |
| gars |
|
1/3 hectare |
oude vlaktemaat |
| gauss |
metriek |
|
eenheid magnetische inductie |
| gemet |
|
40 tot 50 are |
oude vlaktemaat, streekgebonden oppervlakte |
| giga-- |
|
|
miljard maal de eenheid |
| grain |
|
6,5 mg - 50 mg |
medicinaal 6,5 mg - diamant 50 mg (1/4 karaat) |
| gram |
metriek |
|
gewichtseenheid |
| grein |
|
6,5 mg - 50 mg |
medicinaal 6,5 mg - diamant 50 mg (1/4 karaat) |
| gros |
|
144 st. - 3,96 gram |
twaalf dozijn, ook gewicht van 3,96 gram |
| haangewicht |
|
51 kg tot 53,5 kg |
boksersgewicht |
| halfzwaar-- |
|
72,5 tot 79 kg |
boksersgewicht |
| hecto-- |
|
|
honderd maal de eenheid |
| henry |
metriek |
|
eenheid elektrische zelfinductie |
| hertz |
metriek |
|
eenheid trillingsfrequentie |
| hoed |
|
|
inhoudsmaat voor kolen |
| hond |
100 roeden |
100 x 14 m² |
vlaktemaat |
| hundredweight |
|
51 kg |
Eng. gewicht, quintaal |
| inch |
|
2,54 cm |
Engelse lengtemaat (duim): teken: " |
|
|
MET
TWEE
MATEN METEN? - Deel 2
|
Eenheid |
Verdeling |
Waarde |
Toelichting |
| jonk |
4 bouws |
284 are |
Javaanse vlaktemaat (4 bouws = 4 x 71 are) |
| joule |
metriek |
|
eenheid van arbeid |
| juk |
|
50 are |
landmaat |
| kaars |
metriek |
|
eenheid van lichtsterkte (candela) |
| kab |
|
1,18 liter |
in bijbel vermelde inhoudsmaat |
| kabellengte |
|
185,1 meter |
1/10 van de zeemijl: lengtemaat |
| kalkoentje |
|
0,2 liter |
inhoud flesje wijn van 1/5 liter |
| kan |
|
(meestal) 1 liter |
inhoudsmaat |
| kantje |
|
ong. 600 stuks |
HARINGton (voorlopig ingelegd: 600 - 650 st.) |
| karaat |
|
205,1 mg - 4,2 % |
diamantgewicht (205 mg) - goudgehalte 4,2 % |
| kati (katti(e)) |
|
0,6167 kg |
Oostind. gewicht = 1/100 pikol |
| kelvin |
|
|
(absolute) temp. eenh. (0 = -273°C) |
| ken |
|
1,82 meter |
Japanse lengtemaat |
| kilo--- |
|
|
duizend maal de eenheid |
| kinnetje |
|
39 liter (15,3 l.) |
oude inhoudsmaat (bier) of 1/8 kalkton (15,3 l) |
| kip |
|
18,5 kg |
gewicht van tin (ook Kor. munteenheid) |
| knoop |
|
1852 m/uur |
snelheid = 1 zijmijl per uur (zee-, luchtvaart) |
| kojan(g) |
32 pikol |
1976 kg (of 2 ton) |
scheepsinhoud |
| kwart |
|
1,136 liter |
1/4 Eng. gallon |
| kwartanker |
|
11 flessen |
hoeveelheid wijn |
| kwartje |
|
25 liter |
inhoud droge waren 1/4 mud |
| kwintaal |
|
100 kg / 51 kg |
Eng. / Amer. 51 kg (hundredweight) |
| landmijl |
|
1609 meter |
Eng. mijl. ( Europ. landmijl = 1 km ) |
| last |
17 kantjes |
- 30hl, 14 ton |
inhoud graan 30 hl - 14 ton haring ( 17 kantjes ) |
| legger |
|
582 liter |
inhoudsmaat wijn, azijn |
| li |
|
578 meter |
Chinese lengtemaat |
| libra |
|
|
Rom. gewicht, Eng. pond |
| lichteeuw |
|
|
afstand door licht afgelegd in een eeuw |
| lichtgewicht |
|
57 kg tot 61 kg |
boksersgewicht |
| lichtjaar |
|
9,5 biljoen km. |
afstand door licht afgelegd in een jaar |
| lichtminuut |
|
|
afstand door licht afgelegd in een minuut |
| liter |
metriek |
|
inhoudsmaat |
| load |
|
50 kubieke voet |
inhoud van hout |
| lood |
|
10 gram |
gewicht 1 decagram, vroeger 1/2 ons of 15g. |
| lumen |
metriek |
|
eenheid van lichtstroom |
| lux |
metriek |
|
eenheid van lichtsterkte |
| maatje |
|
0,1 liter |
inhoudsmaat |
| maatlast |
|
2,83 kub. meter |
inhoud van 100 kubieke voet |
| maatton |
|
1,13 kub. meter |
inhoud van 40 kubieke voet |
| mark |
|
246 gram |
gewicht, ook edelstenen: 1200 karaat |
| mas |
|
2,36 gram |
goudgewicht ( 1/16 tael ) |
| mega--- |
|
|
miljoen maal de eenheid |
| mengel |
|
1,2 liter |
oude inhoudsmaat |
| met |
|
|
opp. maat: zie gemet. |
| meter |
metriek |
|
standaard lengtemaat |
| meterton |
|
1000 kg. |
maat voor sterkte van geschut |
| micro--- |
|
|
miljoenste deel van de eenheid |
| micron |
|
0,000001 meter |
duizendste deel van een milimeter |
| middengewicht |
|
66,5 kg tot 72,5 kg |
boksersgewicht |
| mijl |
|
vele verschillende |
lengtemaat 1 tot 2 km ( Duitse 7,4 km ) |
| mikron |
|
0,000001 meter |
duizendste deel van een milimeter |
| milli--- |
|
|
duizendste deel van de eenheid |
| minuut |
|
|
60 ste deel uur of graad |
| morgen |
|
meestal 32 are |
vlaktemaat: zoveel als in 1 morgen geploegd.. |
| mud |
|
1 hectoliter |
inhoud droge waren (ook oude vlaktemaat) |
| mudje |
|
0,1 liter |
inhoudsmaat: NIET kleine mud, WEL mutsje! |
| mutsje |
|
0,1 liter |
inhoudsmaat |
| myria--- |
|
|
10. 000 maal de eenheid |
| myriameter |
|
10 km |
lengtemaat |
| nano--- |
|
|
mijardste deel van de eenheid |
| newton |
metriek |
|
eenheid van kracht |
| oersted |
metriek |
|
eenheid magnetische veldsterkte |
| ohm |
metriek |
|
eenheid van elektrische weerstand |
| okshoofd |
6 ankers |
vroeg. 232 l., nu 250 l. |
inhoud wijn: vierde deel van vat |
| once |
9 drachme |
540 greinen |
twaalfde deel van medicinaal pond (31 g) |
| ons |
|
100 gram - 31 gram |
medicinaal: 1/12 van medicinaal pond (31 g) |
| oord |
|
ong. 25 cl |
oude inhoudsmaat: 1/4 deel van een kan |
| ounce |
|
28 tot 32 gram |
Engels ons |
| paal |
|
1,5 km |
Javaanse lengtemaat |
| paardenkracht |
|
75 kgm/sec |
arbeidsvermogen |
| palm |
|
1 decimeter |
lengtemaat |
| parasange |
|
6 km |
Iraanse mijl |
| parsec |
|
3,26 lichtjaar |
sterrenafstand |
| pascal |
metriek |
|
eenheid van druk (hectopascal = millibar) |
| patok |
|
3,5 are |
Javaanse vlaktemaat |
| peck |
|
2 Eng. gallon |
Eng. inhoudsmaat |
| pennyweight |
24 grain |
|
Eng. gewichtsmaat edelstenen |
| pico--- |
|
|
biljoenste deel van de eenheid |
| pikol |
|
61,7613 kilogram |
handelsgewicht (China) |
| pint |
|
Eng. 0,57 liter |
inhoudsmaat Eng. 1/8 gallon - ook in Nederl. |
| pluimgewicht |
|
53,5 kg - 57 kg |
boksersgewicht |
| poed |
40 Russ. ponden |
16,38 kg |
Russ. gewicht |
| pond |
|
|
gewicht: overal ter wereld verschillend |
| pondemaat |
|
36,78 are |
oude Friese vlaktemaat |
| postmijl |
|
4 km. |
oude Franse lengtemaat |
| pouce |
|
ong. 2,5 cm |
Franse duim |
| pound |
|
454 gram |
Eng. gewicht |
| pu |
|
1,67 meter |
oude Chinese lengtemaat |
| pud |
40 Russ. ponden |
16,38 kg |
Russ. gewicht |
| punt |
|
3/8 mm |
|
|
MET TWEE
MATEN METEN? - Deel 3
|
Eenheid |
Verdeling |
Waarde |
Toelichting |
| quart |
2 pint |
1,14 liter |
Eng. inhoudsmaat |
| quarter |
|
12,7 kg - 291 liter |
Eng. gewicht / inhoudsmaat |
| queue |
|
456 liter |
oude Franse inhoudsmaat |
| quintaal |
|
100 kg/Eng. 51 kg |
gewicht |
| registerton |
|
|
scheepslast |
| rem |
metriek |
|
stralingsenergie |
| ri |
|
3927 meter |
Japanse lengtemaat |
| riem |
500 vel |
|
papiermaat 500 x 16 blad (A4) |
| roe |
|
|
vlaktemaat, inhoudsmaat gewestelijk verschillend |
| roede |
|
|
idem roe |
| roelat |
|
2,5 tot 5 meter |
meetlat voor veenroeden |
| roggelast |
|
30 hl |
graanmaat |
| rontgen |
metriek |
|
hoeveelheid straling |
| root |
|
|
hoeveelheid vlas die in een keer geroot wordt |
| ruiter |
|
1 milligram |
aluminiumgewicht |
| schat |
|
25 liter |
oude inhoudsmaat |
| scheepslast |
|
2000 kg |
laadvermogen/inhoud schepen |
| scheepston |
|
1 m³ - 1000 kg |
inhoud of draagvermogen schip |
| schepel |
|
10 liter |
inhoudsmaat ( vroeger 1/4 Amsterd. mud ) |
| schippond |
|
140 kg |
scheepsvracht |
| schok |
|
60 st./20 st. |
60 stuks hout - 20 eieren |
| schrede |
|
1,46 meter |
oude (o.a.) Griekse lengtemaat |
| scrupel (sk..) |
20 grein |
1,3062 gram |
medicinaal gewicht |
| seconde |
|
|
tijdseenheid, 60 ste deel van een graad |
| seroen |
|
|
verpakkingseenheid droge waren |
| siemens |
metriek |
|
eenheid van geleidingsvermogen (tegenoverstelde van
weerstand) |
| sikkel |
4 drachmen |
15,5 gram |
joods gewicht |
| slagel |
|
34,5 centimeter |
lengtemaat: halve el |
| snees |
|
20 st, 20 roede² |
rijgsnoer met 20 stuks, 20 eieren, 20 vierk. roe |
| span |
|
20 centimeter |
lengtemaat (grootste afstand duim tot pink) |
| spint |
|
5l. - 200m² |
graaninhoud (1/20 hl) - opp. 1/50 ha |
| square |
|
100 voet² |
Eng. vlaktemaat 100 vierkante voet |
| stadie |
125 schreden |
182 m |
oude Griekse Lengtemaat |
| steen |
|
3 to 4 kg. |
oud gewicht |
| stere |
|
1 m³ |
inhoudsmaat hout ( kubieke meter ) |
| stijg |
|
20 stuks |
hoeveelheid |
| stone |
14 pound |
6,35 kg |
Eng. gewicht |
| stoop |
|
ongeveer 2,4 liter |
oude inhoudsmaat |
| streep |
|
1 millimeter |
oude benaming millimeter |
| tael |
|
37,8 gram |
oud Chinees gewicht |
| talent |
|
26 kg |
oud Grieks gewicht |
| tesla |
metriek |
|
eenheid van electrische inductie |
| titer |
metriek |
|
eenheid gehalte van een oplossing (chemie) |
| tobbe |
|
20 kg |
inhouds-/ gewichtsmaat vis |
| ton |
|
1000 kg |
gewicht, Engeland 1016 kg |
| tult |
|
65 meter |
lengtemaat voor hout |
| uur |
|
|
tijdseenheid: 1/24 van dag |
| vaatje |
|
|
gewichtseenheid boter |
| vadem(vaam) |
6 voet |
1,8 m - 0,56 m³ |
waterdiepte (1,8 m) - houtstapel 3,5 x 0,8 x 0,2 m |
| vat |
|
1 of 3 hectoliter |
inhoudsmaat meestal 100 liter ( Prisma : 3hl! ) |
| vedergewicht |
|
53,5 kg tot 57 kg |
boksersgewicht |
| veenroede |
|
4,7 meter |
oude Nederl. lengtemaat |
| vel |
2 x A1, 4 x A2, ... |
16 A4 bladzijden |
papierhoeveelheid : A0! |
| verrel ( vierel ) |
|
el/4 - 1,5 ons - 80 pd |
lengte: 1/4 el - gewicht: 1,5 ons of 80 pond |
| viertel |
|
7,5 liter |
inhoudsmaat graan |
| vim |
104 bos |
|
hoeveelheid stro |
| vingerhoed |
|
1 centiliter |
oude inhoudsmaat |
| vlieggewicht |
|
tot 51 kg. |
boksersgewicht |
| voet |
12 inches (12") |
30,5 cm |
Eng. maat, oude Europ. maat: ongev. 30 cm. |
| volt |
metriek |
|
eenheid elektrische spanning |
| watt |
metriek |
|
eenheid elektrisch vermogen |
| weber |
metriek |
|
eenheid elektrische flux |
| weegboontje |
|
|
oud gewicht India |
| weltergewicht |
|
61 kg tot 66,5 kg |
boksersgewicht |
| werst |
|
1067 meter |
oude Russische mijl |
| wicht |
|
50 kg |
visgewicht |
| wichtje |
|
1 gram |
oud gewicht |
| wisse |
|
1 m³ |
inhoud : 1 stere = 1 kub. meter |
| yard |
3 voet |
91,5 cm - ruim 12 ha |
lengte Eng/Am - oppervlakte ca. 12 ha |
| zak |
|
|
algemene inhoudsmaat |
| zeemijl |
|
1852 meter |
lengtemaat zee- en luchtvaart |
| zwaargewicht |
|
meer dan 79 kg |
boksersgewicht |
|
Met engelengeduld bij elkaar gezocht door Wieltje
|