Gulden regels

In maart 1999 plaatsten we al eens een artikeltje met (ongeveer) deze titel in ons tijdschrift. Daarin maakten we onze leden opmerkzaam op de meest voorkomende strikvragen in zoektochten. Ondertussen zijn er heel wat nieuwe leden bijgekomen en zijn de zoektochten ook wel een beetje geëvolueerd. Daarom bij deze een nieuwe versie.

De eeuwwisseling.
De eerste eeuw na Christus begon met het jaar één, niet met het jaar nul. Een eeuw duurt honderd jaar en dus eindigde de eerste eeuw na het jaar 100. Het jaar 2000 was dus het laatste jaar van de 20 ste eeuw. De eenentwintigste eeuw (en het derde millennium) begon op 1 januari 2001

Schrikkeljaren.
Jaren waarvan de laatste 2 cijfers (of liever het getal dat erdoor gevormd wordt!) van het jaartal deelbaar zijn door 4 zijn schrikkeljaren
(xx04, xx08, ...). De jaren met een jaartal dat eindigt op '00' zijn geen schrikkeljaren tenzij het hele jaartal deelbaar is door 400 (bv. 1600, 2000). Wel: 1804 - 1984 - 2000 - 2008 .
Niet: 1800 - 1803 - 1900 - 1998 - 2100.

Twee is geen drie.
Bij vragen als "Staan hier twee bomen?", geldt als regel dat het antwoord 'neen' is, als er meer of minder dan twee bomen staan. Dus ook 'neen' als er drie bomen staan! Af en toe kan je ook nog een zoektochtsamensteller ontmoeten die het lidwoord 'een' als telwoord interpreteert. Dan is het antwoord op de vraag "Staat hier een boom?" ook 'neen' als er twee bomen staan! In zijn reglement zal de samensteller hier melding van maken. Staat er "een = één = 1"? Of staat er: "een = 'n = onbepaald lidwoord"?
In dat laatste geval wordt 'een' niet als telwoord gebruikt en dus wordt het antwoord op de vraag "Staat hier een boom?" 'ja' als er minstens één boom staat (en dus ook als er twee bomen staan).

Enkelvoud is geen meervoud.
Op een bepaalde plaats bevinden zich twee kapellen, een met "1903" en een zonder jaartal. Let in dit geval op een eventueel meervoud in de vraagstelling. "Welk jaartal bevindt zich op deze twee kapellen ?". Het antwoord is ongetwijfeld 'geen' want het jaartal bevindt zich maar op één kapel. Dit is ook juist als de vraag luidt: "Welk jaartal bevindt zich op deze kapellen?" maar hier wordt het een beetje gevaarlijk. Niet elke samensteller kent deze regel!

Cijfers en getallen.
In zoektochten gebruiken we meestal de Arabische cijfers (0,1,2,...) maar ook de Romeinse cijfers (I, V, X, ....). De som van de verschillende Arabische cijfers is 45; de som van de verschillende Romeinse cijfers is 1666 en de som van de verschillende cijfers (algemeen) is 1711 op voorwaarde dat het reglement vermeldt dat alleen de Arabische en de Romeinse cijfers gebruikt worden. (want er zijn ook nog Chinese cijfers, Fenicische cijfers, enz.)

Bekijk dit monument. Wat is de som van de verschillende cijfers?

DE som van de verschillende cijfers is 1711. Er wordt niet gezegd dat de cijfers op het monument moeten voorkomen!

Kerk is niet "kerk".
Aanhalingstekens worden gebruikt om teksten aan te duiden.
Bij een restaurant met daarbij een bord met de tekst "Hier staat de patroon aan het fornuis.":
Waar staat hier de patroon? Antwoord: aan het fornuis.
Waar staat hier "de patroon"? Antwoord: op een bord. (de TEKST "patroon"!!!)

"I" is niet "1".

Let bij jaartallen altijd zeer goed op de schrijfwijze van de 'ééntjes'
Voor teksten geldt dat wat tussen de aanhalingstekens staat volkomen juist moet zijn. (met uitzondering hoofdletters en kleine letters). Zo is "staart" niet hetzelfde als "straat" ! Maar ook is "I908" NIET gelijk aan "1908"! Maar let wel... als er geen aanhalingstekens gebruikt worden dan is I908 wel degelijk gelijk aan 1908 ! Het gaat in beide gevallen gewoon om het jaartal dat een bepaald jaar aangeeft.
Bij aanhalingstekens gaat het in feite om tekst en daarop is de regel dat de inhoud gelijk moet zijn aan wat men ter plaatse leest, van toepassing.!

Afbeelding is werkelijkheid.

In zoektochten telt een afbeelding (en ook een herkenbaar deel ervan) voor de werkelijkheid. Dus is een afbeelding van een kerk een kerk, en een afbeelding van een dier een dier. Vreemd genoeg is een echt levend dier voor zoektochters meestal geen dier... Levende wezens en voorwerpen waarvan men niet zeker kan zijn of ze ter plaatse blijven (denk bijvoorbeeld aan een auto), worden niet in aanmerking genomen.
Heel af en toe wordt hierop een uitzondering gemaakt. Als gevraagd wordt om een kapel te betreden en men vraagt dan hoeveel personen er in die kapel aanwezig zijn, dan kan het voorkomen dat je jezelf moet meetellen. (Omdat je de opdracht om binnen te gaan moet uitvoeren en jij dus in elk geval aanwezig moet zijn.)

Samenstellers spreken altijd de waarheid...
Wat de samensteller je meedeelt moet je altijd voor waarheid aannemen. Staat er ergens vermeld dat je overal in het Vlaamse land wel een kerktoren met windhaan ziet, dan is dat ook zo! Vraagt men daarna "Hoeveel windhanen zie je op deze plaats?", dan tel je natuurlijk de hanen die je ter plaatse ziet maar ook een windhaan op een kerktoren! (of die te zien is of niet; de samensteller zegt dat je hem ziet, dus moet je hem meetellen.)

Begint de vraag met een werkwoord?
Het antwoord is zo goed als zeker 'ja' of 'neen'!
Weet je wie de maker is van dit beeld?
Er wordt alleen gevraagd OF je het weet!

Wezen of voorwerp is niet NAAM van wezen of voorwerp.
Welk dier zit verscholen in de tekst op dit bord?
Hoogstwaarschijnlijk geen! Het dier zelf zit niet verscholen maar wel de naam ervan!
Welke gemeente bevindt zich hier onder "architect"?
In dit geval lees je bijvoorbeeld onder het woord "architect" de naam van de gemeente waar deze architect woonde (bijvoorbeeld Oostende). Als je ter plaatse in Meulebeke bent, dan wordt "Meulebeke" als antwoord verwacht.
Men vraagt niet naar de naam die zich onder "architect" bevindt, maar naar de gemeente zelf!

Verborgen vraagjes.
In de regel moet steeds elke vraag beantwoord en elke opdracht uitgevoerd worden.
De kapel aan je rechterzijde gezien? Noteer dan het jaartal dat erop voorkomt.
Antwoord: JA - 1953 (bijvoorbeeld).

Ook nog:
'eerste oorlog' is niet 'eerste wereldoorlog'! ( De eerste oorlog was tussen Kaïn en Abel?)
Noteer familienaam en voornaam ! Altijd antwoorden in de gegeven volgorde!
Spelfouten komen natuurlijk voor, maar vaak zijn ze bewust gemaakt! 'ventster' is niet 'venter' - 'ambasadeur' is niet 'ambassadeur' - enzovoort.

Tenslotte:
Lees het reglement dat bij de zoektocht hoort altijd GRONDIG! (en liefst meermaals)